کد مطلب:36711 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:17

گنجینه پرسمان » اعتقادات

آيا در نظام اسلامي فقيه وكيل مردم است ؟ اگر جواب مثبت است چرا حكومت اسلامي را به ولايت فقيه تعبير مي كنند ، نه وكالت فقيه ؟

وكيل به كسي گفته مي شود كه كاري به او واگذار شود تا از طرف واگذار كننده انجام دهد و نيز وكالت عقدي است جايز و قابل فسخ ، يعني موكّل هر زمان اراده كند مي تواند وكيل را از وكالت عزل نمايد . پس وكالت در جايي فرض مي شود كه اوّلاً شخصي اصالتاً حق انجام كاري را داشته باشد تا بوسيله عقد وكالت آن را به وكيلش واگذار كند و طبعاً اختيارات و كل در همان محدوده اختيارات خود موكّل خواهد بوده بيش از آن . ثانياً موكّل هر وقت بخواهد مي تواند وكيلش را عزل نمايد .
كساني كه نظريه « وكالت فقيه » را مطرح نموده اند ، وكالت را به معناي حقوقي گرفته اند و مقصودشان اين است كه مردم داراي حقوق اجتماعي ويژه اي هستند و با تعيين رهبري ، اين حقوق را به او واگذار مي نمايد . اين نظريه كه اخيراً توسط برخي به عنوان نشريه فقهي مطرح شده است در تاريخ فقه شيعه پيشينه اي ندارد و اثري از آن در كتب معتبر فقهي ديده نمي شود و آنچه كه در نظام سياسي اسلام مورد نظر است ، اين نظريه منطبق نيست زيرا بعضي از اختياراتي كه حاكم در حكومت اسلامي دارد در حوزه حقوق مردم نيست . مثلاً حاكم حق دارد به عنوان حد ، قصاص و يا تعزير ، مطابق با ضوابط معيّن شرعي كسي را بكشد يا عضوي از اعضاي بدن او را قطع كند ، اين حق كه در شرع اسلام براي حاكم تعيين شده است براي ؟ ؟ ؟ انسانها قرار داده نشده است ؛ يعني هيچ كسي حق ندارد خودكشي كند يا دست و پاي خود را قطع كند . و چون هيچ انساني چنين حقّي نسبت به خود ندارد ، نمي تواند آن را به ديگري واگذار كند و او را در اين حق وكيل نمايد .
از اين رو حكومت حقّي است كه خداوند به حاكم داده است نه اينكه مردم به او داده باشند .
{P - نقل با اختصار از كتاب پرسش ها و پاسخ ها ، آيت اللَّه مصباح يزدي . P}